Δρ. Μηνάς Μαστρομηνάς: Όλα όσα πρέπει να ξέρεις για την ενδομητρίωση!
Ο Μάρτιος είναι ο μήνας αφιερωμένος στην ευαισθητοποίηση για θέματα που αφορούν στην ενδομητρίωση. Το YOU μίλησε με τον Δρ. Μηνά Μαστρομηνά, Μαιευτήρα-Γυναικολόγο, Διδάκτορα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Διευθυντή του «Εμβρυογένεσις», ενός από τα μεγαλύτερα Κέντρα Εξωσωματικής Γονιμοποίησης στην Ελλάδα, ο οποίος μας έλυσε όλες τις απορίες για τη συγκεκριμένη πάθηση.
Τι είναι η ενδομητρίωση;
Ο Μάρτιος είναι αφιερωμένος στην ενδομητρίωση, που απασχολεί πολλές γυναίκες και μάλιστα νέες. Η ενδομητρίωση είναι μία καλοήθης ασθένεια που προσβάλλει γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας και αφορά στην ανάπτυξη ιστού παρόμοιου με αυτού του ενδομητρίου αλλά εκτός μήτρας, συνήθως στις ωοθήκες, στα τοιχώματα της πυέλου, στο έντερο κ.ο.κ., ενώ είναι αρκετά συχνή (ποσοστό 30%-40%) σε γυναίκες με υπογονιμότητα.
Πώς δημιουργείται;
Ο ακριβής μηχανισμός δημιουργίας της είναι άγνωστος. Μία θεωρία είναι η παλίνδρομη ροή αίματος από τη μήτρα μέσω των σαλπίγγων προς την πύελο κατά τη διάρκεια της περιόδου. Αυτό όμως δεν εξηγεί το γιατί δεν συμβαίνει σε όλες τις γυναίκες. Έτσι, μέχρι και σήμερα παραμένει μία αινιγματική ασθένεια.
Ποια είναι τα συμπτώματά της;
Τα συμπτώματα είναι δύο, ο πόνος (κυρίως στην περίοδο και την επαφή) και η υπογονιμότητα. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις εντοπίζεται στο έντερο και έχουμε συμπτώματα από την περιοχή αυτή. Ο πόνος μπορεί να είναι πολύ έντονος και να διαταράσσει την ποιότητα ζωής της γυναίκας. Από την άλλη πλευρά, η ενδομητρίωση είναι το δεύτερο συχνότερο αίτιο γυναικείας υπογονιμότητας μετά τον σαλπιγγικό παράγοντα λόγω φλεγμονών στην περιοχή.
Πώς επηρεάζει τη γονιμότητα μιας γυναίκας;
Η γονιμότητα επηρεάζεται με πολλούς μηχανισμούς. Αλλάζει η ανατομία και η φυσιολογική λειτουργία των εσωτερικών γεννητικών οργάνων της γυναίκας. Επίσης, αλλάζει η βιοχημεία και η ανοσολογία της περιοχής με αποτέλεσμα να διαταράσσεται ο φυσιολογικός μηχανισμός παραλαβής του ωαρίου από τις σάλπιγγες. Γι’ αυτό η εξωσωματική γονιμοποίηση, παρακάμπτοντας αυτή τη δυσλειτουργία που προκαλεί η ενδομητρίωση, είναι η πρώτη επιλογή θεραπείας.
Επιδέχεται θεραπεία; Ποια είναι αυτή;
Η θεραπεία είναι φαρμακευτική (ορμονοθεραπεία) και χειρουργική με λαπαροσκόπηση. Όμως η θεραπεία δεν έχει μόνιμα αποτελέσματα με την έννοια της εκρίζωσης της νόσου. Η νόσος δυστυχώς εξελίσσεται μέσα στον χρόνο και υποτροπιάζει συχνά, καθώς «τροφοδοτείται» από τις ορμόνες του κύκλου. Είναι δηλαδή ορμονοεξαρτώμενη νόσος. Η θεραπεία επομένως αποσκοπεί στην ανακοπή εξέλιξης αλλά και στη βελτίωση των βασικών συνεπειών της, του άλγους και της υπογονιμότητας.
Η εξωσωματική γονιμοποίηση επηρεάζεται από την ενδομητρίωση;
Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι η πλέον ενδεδειγμένη θεραπεία για την ενδομητρίωση και θα πρέπει να είναι πρώτη επιλογή όταν το ζητούμενο είναι η αποκατάσταση της γονιμότητας. Τα ποσοστά επιτυχίας σε γυναίκες με ενδομητρίωση είναι πολύ καλά και παρόμοια με τον γενικό πληθυσμό, αρκεί να υπάρχουν ικανοποιητικά ωοθηκικά αποθέματα. Σε αρκετές γυναίκες που έχουν προηγηθεί χειρουργεία λόγω κύστεων ενδομητρίωσης, η παραγωγή ωαρίων στην εξωσωματική γονιμοποίηση είναι μικρή, με άμεση επίπτωση στα ποσοστά επιτυχίας. Καλό είναι επομένως οι γυναίκες που είχαν την ατυχία να προσβληθούν από ενδομητρίωση να μην καθυστερούν την εγκυμοσύνη τους, να κάνουν χειρουργεία με προσοχή, μόνο όταν είναι απολύτως απαραίτητο, και εάν η μητρότητα καθυστερεί, να λαμβάνουν θεραπεία ανακοπής της νόσου ή ακόμη και να προβαίνουν σε κατάψυξη ωαρίων.
Το «who is who» του Δρ. Μηνά Μαστρομηνά
Με ειδίκευση σε θεραπείες καταπολέμησης της υπογονιμότητας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Hammersmith στο Λονδίνο το 1988, ο Δρ. Μηνάς Μαστρομηνάς θεωρείται, και όχι τυχαία, ένας από τους κορυφαίους γιατρούς και πάνω απ’ όλα επιστήμονας στο είδος του. Τα τελευταία 30 χρόνια δραστηριοποιείται στην Ελλάδα, όπου έχει ιδρύσει τη Μονάδα Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής «Εμβρυογένεσις» βοηθώντας χιλιάδες ζευγάρια με προβλήματα τεκνοποίησης να φέρουν στον κόσμο το δικό τους «θαύμα» της ζωής. Το έργο του όμως δεν σταματά εδώ, αφού παράλληλα έχει συγγράψει πλήθος επιστημονικών άρθρων που έχουν δημοσιευθεί σε διεθνή και εγχώρια επιστημονικά περιοδικά και έχει λάβει, μετά από εξετάσεις, το αριστείο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Γυναικολογίας και Μαιευτικής.
INFO
Ιατρική Μονάδα Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής «Eμβρυογένεσις», διεύθυνση: Λεωφόρος Κηφισίας 49,
Μαρούσι, embryogenesis.gr, info@embryogenesis.gr
