Μήπως σε "φλερτάρει" διαβήτης; Να οι τρόποι για να το εξακριβώσεις και να τον προλάβεις!

425 εκατομμύρια άτομα εκτιμάται ότι πάσχουν από το νόσημα!

Μήπως σε

Μήπως σε "φλερτάρει" διαβήτης; Μην ανησυχείς άλλο. Να οι τρόποι για να το εξακριβώσεις και να τον προλάβεις!

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι ένα χρόνιο νόσημα που αποτελεί σήμερα μια παγκόσμια απειλητική «επιδημία» και την έκτη κύρια αιτία θανάτου σε όλο τον κόσμο.

Αυτό είναι το άγνωστο φρούτο που "θεραπεύει" διαβήτη έως όγκους!

Από τον Ιωάννη Νάκο, ειδικό παθολόγο

Εκτιμάται ότι 425 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως έχουν εμφανίσει διαβήτη, εκ των οποίων το 90% πάσχει από διαβήτη τύπου 2. Στην Ελλάδα περίπου 800.000 άτομα πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ΣΔ2), ενώ ένα ποσοστό 3-4% δεν γνωρίζει καν ότι πάσχει από τη νόσο. Για τα υψηλά ποσοστά του διαβήτη ευθύνονται η παχυσαρκία, η έλλειψη φυσικής άσκησης και η κακή διατροφή.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;

Αυτοί που διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο είναι οι παχύσαρκοι και υπέρβαροι, γυναίκες που έχουν παρουσιάσει διαβήτη της εγκυμοσύνης, άτομα με ιστορικό ΣΔ2 στην οικογένειά τους και αυτοί που εμφανίζουν κλινικά στοιχεία του μεταβολικού συνδρόμου (υπέρταση, αύξηση της περιμέτρου της κοιλιάς, διαταραχές των λιπιδίων του αίματος).

Ο ΣΔ2 εμφανίζεται σε συγγενείς στο πλαίσιο της οικογένειας, αλλά ο ακριβής τρόπος που κληρονομείται και η ταυτότητα του γονιδιακού παράγοντα που τον προκαλεί δεν είναι γνωστά.

Τα άτομα με ΣΔ2 εμφανίζουν αντίσταση στη δράση της ινσουλίνης και σχετική ανεπάρκεια της έκκρισής της από το πάγκρεας. Οι μεταβολές αυτές μπορεί να προϋπάρχουν αρκετά χρόνια πριν από την εμφάνιση του κλινικού διαβήτη. Προοδευτικά η έκκριση ινσουλίνης από το πάγκρεας (ενώ αρχικά είναι αυξημένη για να εξισορροπήσει τη μειωμένη δράση της) μειώνεται, με αποτέλεσμα την εμφάνιση υψηλού σακχάρου στο αίμα.

Προδιαβήτης

Έχει αναγνωριστεί πλέον μια ενδιάμεση κατηγορία ατόμων των οποίων τα επίπεδα γλυκόζης πλάσματος, αν και υπερβαίνουν τα φυσιολογικά όρια, δεν πληρούν τα κριτήρια για τη διάγνωση του ΣΔ. Αυτά τα άτομα παρουσιάζουν διαταραχή γλυκόζης νηστείας ή διαταραχή ανοχής γλυκόζης. Η κατάσταση αυτή ονομάστηκε προδιαβήτης για να δηλώσει ακριβώς τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ΣΔ. Σύμφωνα με τις οδηγίες της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας, αυτές οι κατηγορίες δεν αποτελούν διακριτές κλινικές καταστάσεις αλλά μάλλον παράγοντες κινδύνου για ΣΔ, όπως και για καρδιαγγειακή νόσο. Με βάση την ενσωμάτωση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης στα διαγνωστικά κριτήρια του ΣΔ, τα άτομα που έχουν τιμές HbA1c μεταξύ 5,7% και 6,5% είναι πιθανό να ανήκουν σε αυτή την κατηγορία.


Συμπτώματα

Τα συμπτώματα που εμφανίζουν όσοι έχουν διαβήτη διαφέρουν από ασθενή σε ασθενή, αλλά τα κυριότερα είναι: αυξημένη δίψα, αυξημένη όρεξη, ξερό στόμα, ναυτία ή και έμετοι, πολυουρία, κούραση, εξάντληση, διαταραχές της όρασης, μουδιάσματα ή μυρμηγκιάσματα σε χέρια και πόδια, συχνές φλεγμονές του δέρματος, του ουροποιητικού και του κόλπου.


Πώς γίνεται η διάγνωση

Η διάγνωση του διαβήτη για πολλές δεκαετίες στηρίχτηκε στην εξέταση του σακχάρου στο αίμα. Η ανίχνευση γλυκόζης στα ούρα δεν αρκεί για τη διάγνωση, γιατί η ύπαρξη γλυκόζης στα ούρα μπορεί να οφείλεται και σε νεφρική γλυκοζουρία. Η εξέταση της γλυκόζης στο αίμα μπορεί να γίνει το πρωί έπειτα από 8 ώρες νηστείας (γλυκόζη νηστείας) ή δύο ώρες μετά από λήψη συγκεκριμένης ποσότητας υδατανθράκων.

Στο πλάσμα οι τιμές είναι 10-20% υψηλότερες απ’ ό,τι στο ολικό φλεβικό αίμα. Όταν υπάρχουν συμπτώματα διαβήτη, η μέτρηση μιας τιμής γλυκόζης πλάσματος είναι αρκετή για να επιβεβαιώσει τη διάγνωση. Σε υπόνοια ΣΔ χωρίς συμπτωματολογία πρέπει το αποτέλεσμα να είναι σαφώς παθολογικό και να επιβεβαιωθεί με δεύτερη μέτρηση. Αν οι τιμές της γλυκόζης είναι οριακές και υπάρχει υπόνοια ΣΔ, πρέπει να προχωρήσουμε σε διενέργεια δοκιμασίας ανοχής γλυκόζης (ΔΑΓ). Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, ως κριτήριο για τη διάγνωση του ΣΔ μπορεί να χρησιμοποιηθεί και η τιμή της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης.


Επιπλοκές

Αν ο διαβήτης δεν ρυθμίζεται σωστά, μπορεί να εμφανισθούν επιπλοκές που είναι επικίνδυνες ακόμη και για την ίδια τη ζωή. Οι κυριότερες από αυτές είναι:

- Παθήσεις της καρδιάς και των μεγάλων αγγείων, όπως στεφανιαία νόσος, έμφραγμα του μυοκαρδίου, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, είναι συχνότερες σε άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη. Αυτές οι επιπλοκές αποτελούν την κύρια αιτία θανάτων αλλά και νοσηλείας ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη.

- Η αμφιβληστροειδοπάθεια. Οι βλάβες στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του οφθαλμού είναι συχνές στον ΣΔ2 (αιμορραγίες, εξιδρώματα) και γίνονται πιο συχνές με την πάροδο του χρόνου. Η εμφάνισή τους προλαμβάνεται ή καθυστερεί με την καλή ρύθμιση όχι μόνο του σακχάρου αλλά και της αρτηριακής πίεσης και της χοληστερίνης.

- Βλάβες στα νεφρά. Ο διαβήτης αποτελεί την κύρια αιτία εμφάνισης νεφρικής ανεπάρκειας. Όλοι οι ασθενείς πρέπει να υποβάλλονται σε τακτικό έλεγχο της νεφρικής λειτουργίας στο πλαίσιο της παρακολούθησης του διαβήτη. Απλές αιματολογικές εξετάσεις (ουρία, κρεατινίνη) αλλά και συλλογή ούρων 24ώρου για προσδιορισμό λευκώματος είναι επαρκείς.

- Μειωμένη αισθητικότητα και κακή κυκλοφορία του αίματος. Η βλάβη στα νεύρα και η σκλήρυνση των αρτηριών οδηγεί σε μειωμένη αισθητικότητα και κακή κυκλοφορία του αίματος στα πόδια. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των φλεγμονών του δέρματος και σε έλκη που δεν επουλώνονται εύκολα. Η κακή κυκλοφορία μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε ακρωτηριασμό. Η βλάβη στα νεύρα μπορεί επίσης να προκαλέσει διαταραχές από το πεπτικό, όπως ναυτία, έμετοι και διάρροια.

Οι διαβητικοί πρέπει να διατηρούν το βάρος τους σε φυσιολογικά επίπεδα, να ασκούνται έστω και λίγο σε καθημερινή βάση και να ελέγχουν το σάκχαρό τους τακτικά μόνοι τους. Επίσης, να ελέγχουν συχνά την πίεση και τα λιπίδια στο αίμα τους, όταν αρρωσταίνουν με πυρετό να ενημερώνουν τον γιατρό τους και να τον επισκέπτονται τουλάχιστον μία φορά στους τέσσερις μήνες.

Πρόληψη

Για να εμποδίσετε την εμφάνιση ΣΔ2, θα πρέπει να κάνετε αλλαγές στον τρόπο ζωής και διατροφής σας, βάζοντας την άσκηση στη ζωή σας και δίνοντας έμφαση στους κανόνες της μεσογειακής διατροφής.

Ο συνδυασμός υγιεινής διατροφής και άσκησης αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο στη διατήρηση καλής σωματικής υγείας και προστασίας από τον διαβήτη. Συστήνεται μέτριας έντασης αεροβική άσκηση (ποδηλασία, γρήγορο περπάτημα, κολύμβηση) για 20-30 λεπτά, 4 ή 5 φορές την εβδομάδα.

Την ίδια ώρα η μεσογειακή διατροφή περιλαμβάνει, περισσότερο από κάθε άλλο διατροφικό σχήμα, τρόφιμα που έχουν, όπως λέμε, χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη και πολλές φυτικές ίνες (όσπρια, λαχανικά, φρούτα, ψωμί ολικής άλεσης κ.ά.).

Ο γλυκαιμικός δείκτης χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό της αύξησης του σακχάρου στο αίμα, που προκαλούν τα τρόφιμα που περιέχουν υδατάνθρακες. Τα τρόφιμα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη προκαλούν μικρότερη αύξηση στο σάκχαρο, απαιτούν μεγαλύτερο χρόνο πέψης και απελευθερώνουν με βραδύτερο ρυθμό τα σάκχαρα στο αίμα, σε αντίθεση με τα τρόφιμα υψηλού γλυκαιμικού δείκτη.

Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση διαβήτη τύπου 2:

  • Δείκτης μάζας σώματος >30 kg/m2
  • Καθιστική ζωή
  • Συγγενείς πρώτου βαθμού με σακχαρώδη διαβήτη
  • Γυναίκες με ιστορικό γέννησης τέκνου > 4 kg
  • Γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
  • Ιστορικό προδιαβήτη
  • Υπέρταση ή ιστορικό λήψης αντιυπερτασικών φαρμάκων
  • HDL (καλή χοληστερόλη) μικρότερη των 35 mg/dl ή τριγλυκερίδια νηστείας μεγαλύτερα των 250 mg/dl
  • Περιπτώσεις αυξημένης αντίστασης στην ινσουλίνη, όπως σοβαρού βαθμού παχυσαρκία
  • Ιστορικό καρδιαγγειακού επεισοδίου

ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ THE BODY