Καρκίνος στο μάτι: Αυτά είναι τα συμπτώματα! Μεγάλη προσοχή!
Αν έχετε τρέξτε αμέσως στο γιατρό!
Είναι ίσως το τελευταίο σημείο του σώματος που θα σκεφτόταν κανείς ως θέση στην οποία μπορεί να εμφανιστεί καρκίνος, η αλήθεια όμως είναι πως τα μάτια δεν έχουν ανοσία στην πιο επίφοβη ασθένεια του ανθρώπου.
Αν και οι καρκίνοι στο εσωτερικό των ματιών είναι σπάνιοι, οι καρκίνοι των βλεφάρων είναι πολύ συχνοί, με τη συχνότητά τους να αυξάνεται κατ’ αναλογίαν με την ηλικία.
Υπολογίζεται ότι στον γενικό πληθυσμό ένας στους 50.000 (περίπου 200-250 άτομα ετησίως στη χώρα μας) εμφανίζει κάποια μορφή καρκίνου των ματιών, ενώ σχεδόν ένας στους δέκα εκδηλώνει καρκινώματα των βλεφάρων τα οποία αποτελούν το 5%-10% των κρουσμάτων καρκίνου του δέρματος, λέει ο χειρουργός-οφθαλμίατρος, δρ Αναστάσιος - Ιωάννης Κανελλόπουλος, καθηγητής Κλινικής Οφθαλμολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης.
Ο πιο συχνός καρκίνος των βλεφάρων είναι το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, το οποίο μπορεί να αναπτυχθεί γύρω από το μάτι και μέσα στον οφθαλμικό κόγχο, αλλά σπανίως εξαπλώνεται σε άλλα σημεία του σώματος.
Αλλοι καρκίνοι των βλεφάρων είναι το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα, το καρκίνωμα των σμηγματογόνων αδένων και το μελάνωμα που είναι το πιο επιθετικό απ’ όλα.
Στο εσωτερικό του ματιού, ο πιο συχνός καρκίνος είναι το οφθαλμικό μελάνωμα που μπορεί να αναπτυχθεί σε διάφορα σημεία, όπως η ίριδα.
Υπολογίζεται ότι 4.000 έως 5.000 Ευρωπαίοι μαθαίνουν ετησίως ότι πάσχουν από οφθαλμικό μελάνωμα, το οποίο αν ανιχνευθεί εγκαίρως έχει υψηλά ποσοστά ιάσεως (σχεδόν 80% στο πρώτο στάδιο της νόσου, σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία Καρκίνου - ACS).
Στα παιδιά, ο πιο συχνός οφθαλμικός καρκίνος είναι το ρετινοβλάστωμα που συνήθως εμφανίζεται στις ηλικίες κάτω των 5 ετών αλλά όταν ανιχνεύεται εγκαίρως έχει ποσοστά ιάσεως σχεδόν 95%, κατά τον δρα Κανελλόπουλο.
Υπολογίζεται ότι ένα παιδί στα 19.000 εμφανίζει ρετινοβλάστωμα, το οποίο αντιπροσωπεύει το 10% των κρουσμάτων καρκίνου σε βρέφη ηλικίας έως 1 έτους. Στο 60% των περιπτώσεων το ρετινοβλάστωμα αναπτύσσεται στο ένα μάτι, ενώ στο υπόλοιπο και στα δύο.
Οι παράγοντες κινδύνου
Αν και οι αιτίες του καρκίνου των ματιών δεν είναι γνωστές, υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες κινδύνου για μερικές από τις μορφές του, λέει ο δρ Κανελλόπουλος.
Οφθαλμικό μελάνωμα.
Είναι πιο συχνό στους ανθρώπους με ανοικτόχρωμα μάτια και σε όσους έχουν πολλούς σπίλους (ελιές) στο δέρμα, πιθανώς και σε όσους εκτίθενται πολύ στον ήλιο.
Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα βλεφάρου.
Είναι πιο συχνό σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, ιδίως εάν έχουν ιστορικό σημαντικής έκθεσης στον ήλιο.
Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα βλεφάρου.
Είναι πιο συχνό σε άτομα με σημαντική έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία.
Λέμφωμα των ματιών. Είναι πιο συχνό σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
Ρετινοβλάστωμα. Στο 40%-45% των περιπτώσεων οφείλεται σε κληρονομούμενο ελαττωματικό γονίδιο, επομένως μπορεί να προσβάλει πολλά άτομα της ίδιας οικογένειας.
Η πρόληψη
Επειδή η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση είναι η καλύτερη θεραπεία, το πρώτο βήμα προστασίας είναι η τακτική οφθαλμολογική εξέταση, που ιδανικά πρέπει να γίνεται κάθε 1-2 χρόνια μετά τα 45 έτη, εκτός κι αν υπάρχει ιατρικός λόγος για να γίνεται πιο νωρίς και πιο συχνά, λέει ο δρ Κανελλόπουλος.
Απαραίτητη είναι ακόμη η χρήση γυαλιών ηλίου από τη βρεφική κιόλας ηλικία, καθώς και η τακτική (μία φορά τον χρόνο) παρακολούθηση από τον οφθαλμίατρο τυχόν σπίλου (ελιάς) στο βλέφαρο.
Ειδικά για τα βρέφη και τα νήπια, μια ζουμαρισμένη φωτογραφία των ματιών τους με το smartphone και με φλας θα μπορούσε να εντοπίσει εγκαίρως τυχόν ρετινοβλάστωμα (αν έχουν λευκοκορία, δηλαδή η κόρη του ματιού μοιάζει να έχει λευκή χροιά αντί να είναι μαύρη, ενδέχεται να οφείλεται στη νόσο, σύμφωνα με τους ειδικούς).
Αν, τέλος, παρατηρήσει κανείς μια σκούρα κηλίδα στο έγχρωμο τμήμα του ματιού του (την ίριδα) πρέπει να απευθυνθεί για έλεγχο σε γιατρό, ιδίως αν αυξάνεται το μέγεθός της, καταλήγει ο δρ Κανελλόπουλος.
Καρκίνος: Οι μύθοι και οι αλήθειες των τροφών που τον προκαλούν!
Ποιοι είναι οι μύθοι και οι αλήθειες των τροφών που προκαλούν τον καρκίνο;
Ένα θέμα με πολλές παραμέτρους και ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Οι έρευνες που δημοσιεύονται καθημερινά μας κάνουν όλους να αισθανόμαστε ευάλωτοι απέναντι στην ασθένεια και ταυτόχρονα ιδιαίτερα προσεκτικοί με το τι τρώμε.
Τι πραγματικά, όμως, ισχύει από όσα ακούμε και διαβάζουμε καθημερινά για τη σχέση συγκεκριμένων τροφίμων με τον καρκίνο; Την απάντηση δίνει η διατροφολόγος Τζέιν Κλάρκ η οποία γράφει στη Daily Mail για όλα αυτά που απασχολούν όλους μας.
Η ίδια τονίζει ότι όλα όσα βάζουμε στο σώμα μας έχουν επιδράσεις και πολλοί καρκίνοι, από του στομάχου ως του εντέρου, συνδέονται με τη διατροφή και την αύξηση του σωματικού βάρους. Τα δύο τρίτα των περιπτώσεων καρκίνου του εντέρου θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί αν τρώγαμε, πίναμε και γενικότερα ζούσαμε πιο προσεκτικά. Από την άλλη, η αύξηση του βάρους συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του στομάχου και του οισοφάγου, όπως έδειξε πρόσφατη αμερικανική έρευνα. Μάλιστα, η αύξηση του σωματικού λίπους στη μέση αποδείχθηκε ότι αυξάνει, για τις γυναίκες, τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου στη μήτρα.
Από την άλλη πλευρά, η Μεσογειακή Διατροφή αποδείχθηκε πρόσφατα ότι μειώνει τον κίνδυνο προσβολής από καρκίνο του μαστού κατά 40%.
Ολα αυτά οδηγούν ξανά στο συμπέρασμα ότι όλα όσα τρώμε και πίνουμε -και όσα αποφεύγουμε- έχουν μεγάλη επίπτωση στην ευζωία μας και στον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Τι όμως ισχύει από όλα όσα κατά καιρούς έχουμε ακούσει;
Η αλήθεια για τη σχέση δίαιτας-καρκίνου
Υπάρχουν πολλές «θαυματουργές» και «αντικαρκινικές δίαιτες» αλλά η συμβουλή της Κλαρκ είναι ότι δεν πρέπει να υποκύπτουμε σε διατροφικά προγράμματα που αποκλείουν κατηγορίες τροφών.
Τέτοιες διατροφές όχι μόνο αυξάνουν το φόβο όλων μας για τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου αλλά επιδεινώνουν τα αποτελέσματα της θεραπείας των ατόμων που ζουν με τη νόσο. Οι άνθρωποι καταλήγουν να υποσιτίζονται και αυτό έχει επιπτώσεις.
Παρακάτω παρουσιάζονται μύθοι και αλήθειες για τη σχέση συγκεκριμένων τροφίμων με την ανάπτυξη ή την καταπολέμηση μορφών καρκίνου
Μύθος: Το κρέας προκαλεί καρκίνο
Αλήθεια: Αρκετές μελέτες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η αυξημένη κατανάλωση κόκκινου ή επεξεργασμένου κρέατος -μπέικον ζαμπόν κτλ.- συνδέονται με αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του εντέρου. Ωστόσο, η έρευνα αφορά κυρίως άτομα που ακολουθούν μια βαριά διατροφή με πολύ επεξεργασμένο κρέας περισσότερο και όχι άτομα που τρώνε καλής ποιότητας άπαχη μπριζόλα μια δυο φορές την εβδομάδα, κάτι το οποίο εφοδιάζει το σώμα με όλα τα απαραίτητα αμινοξέα που χρειάζεται για την ανάπτυξή του (βοηθούν στην ανάπτυξη του εγκεφάλου, στο χτίσιμο υγιών οστών και στην έκκριση περισσότερων ενδορφινών).
Συνολικά, οι μελέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση 50 γραμμ. επεξεργασμένου κρέας το την ημέρα (δύο φέτες ζαμπόν ή μία μπέικον) μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του εντέρου κατά 20%.
Οι τρέχουσες κατευθυντήριες γραμμές είναι να καταναλώνεται μισό κιλό ή λιγότερο κόκκινο κρέας την εβδομάδα.
Μύθος: Το κρασί προστατεύει
Αλήθεια: Μελέτες έχουν δείξει ότι τα αντιοξειδωτικά που περιέχει το κρασί μπορεί να προστατεύουν ενάντια στον καρκίνο και άλλες σοβαρές ασθένειες, αλλά αυτό έχει αποδειχθεί μόνο στα εργαστήρια.
Στην πραγματικότητα μελέτες επιβεβαιώνουν τη σχέση μεταξύ μεγάλης κατανάλωσης αλκοόλ και ανάπτυξης καρκίνου του στόματος, του φάρυγγα, του οισοφάγου, του ήπατος και του εντέρου. Επίσης, το αλκόολ παίζει καθοριστικό ρόλο στην αύξηση του κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου του μαστού.
Σε κάθε περίπτωση δεν θα πρέπει να καταναλώνονται πάνω από δύο μερίδες ποτού την ημέρα και συνολικά 14 την εβδομάδα.
Μύθος: Τα γαλακτοκομικά προϊόντα προκαλούν καρκίνο
Αλήθεια: Οι μελέτες δεν έχουν δώσει ξεκάθαρη απάντηση. Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι η μεγαλύτερη πρόσληψη ασβεστίου μπορεί να προστατεύσει από τον καρκίνο του εντέρου, ωστόσο, μια άλλη έρευνα, που βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο ακόμη, δείχνει ότι μπορεί να υπάρχει σύνδεση μεταξύ της πρόσληψης γαλακτοκομικών και του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου του προστάτη και των ωοθηκών.
Για τον καρκίνο του μαστού τα στοιχεία είναι αντικρουόμενα. Μια σύνδεση μεταξύ ανάπτυξης καρκίνου του μαστού και γαλακτοκομικών προϊόντων έχει διαπιστωθεί, πιθανότατα λόγω των κορεσμένων λιπαρών που περιέχουν ή λόγω των περιβαλλοντικών τοξινών, ωστόσο, ξεκάθαρη σύνδεση δεν υπάρχει.
Μια άλλη θεωρία θέλει τα γαλακτοκομικά προϊόντα να προστατεύουν τις γυναίκες ενάντια στον κίνδυνο εμφάνισης του καρκίνου του μαστού, ακριβώς λόγω του ασβεστίου που περιέχουν. Αλλά και εδώ απαιτείται περισσότερη έρευνα.
Προς το παρόν η συμβουλή μου είναι να καταναλώνουμε καθημερινά γαλακτοκομικά, καθώς είναι καλή πηγή ασβεστίου. Μια τελευταία συμβουλή είναι ότι πρέπει, σε ποσοστό, να αντιστοιχούν έως, το πολύ, το 8% της καθημερινής μας διατροφής.
Μύθος: Η ζάχαρη προκαλεί καρκίνο
Αλήθεια: Η ζάχαρη δεν κάνει τον καρκίνο, για όσους νοσούν, να μεγαλώνει γρηγορότερα. Ολα τα κύτταρα, συμπεριλαμβανομένου και των καρκινικών, εξαρτώνται (ενεργειακά) από τη γλυκόζη, αλλά αυτό δεν τα κάνει και να μεγαλώνουν. Επίσης, από την άλλη, κόβοντας τη ζάχαρη δεν σταματάς την ανάπτυξή τους.
Αυτό που είναι αλήθεια είναι ότι υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι μεγάλες ποσότητες ζάχαρης συνδέονται με τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου -συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου στο πάγκρεας, η οποία όμως ουσιαστικά συνδέεται με την αύξηση του βάρους και το διαβήτη.
Και τι πρέπει να τρώμε;
Φρούτα και λαχανικά
Ολοι έχουμε ακούσει εκατοντάδες φορές ότι η κατανάλωση άφθονων φρέσκων τροφίμων έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων μορφών καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του στόματος, του λαιμού, του στομάχου και των πνευμόνων. Τα αντιοξειδωτικά που περιέχουν βοηθούν στη μείωση των επιπτώσεων των ελευθέρων ριζών, των βλαβερών μορίων που συνδέονται με τον καρκίνο.
Μια ιδιαίτερα καλή επιλογή είναι τα παντζάρια. Το πλούσιο κόκκινο χρώμα τους οφείλεται σε ένα αντιοξειδωτικό που ονομάζεται ανθοκυανίνη.
Επίσης καλή επιλογή είναι οι ντομάτες -όσο πιο κόκκινη η ντομάτα, τόσο περισσότερο λυκοπένιο περιέχει. Αυτό το αντιοξειδωτικό βοηθά στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης πολλών μορφών καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του προστάτη. Τα επίπεδα του λυκοπενίου αυξάνονται όταν οι ντομάτες μαγειρεύονται.
Φυτικέ ίνες
Η κατανάλωση φυτικών ινών είναι σημαντική στην πρόληψη καρκίνων του πεπτικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του εντέρου.
Οι φυτικές ίνες βοηθούν στην καλή λειτουργία του εντέρου και μειώνουν, έτσι, τις τοξίνες στο σώμα οι οποίες μπορεί να προκαλούν αλλαγές στα κύτταρα.
Ο οργανισμός μας χρειάζεται τόσο διαλυτές φυτικές ίνες, που διασπώνται στο σώμα και οι οποίες βρίσκονται σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια και δημητριακά, όσο και αδιάλυτες ίνες που περνούν μέσα από το σώμα αμετάβλητες και βρίσκονται μεσα δημητριακά.
Καθημερινά χρειαζόμαστε περίπου 18 γραμμ. φυτικών ινών (μια φέτα ψωμιού ολικής άλεσης περιέχει περίπου 2 γραμμ., ένα μπολ μούσλι 4,5 γραμμ. και μια μπανάνα περίπου 4,2 γραμμ.).
Κουρκουμάς
Πρόσφατες μελέτες έχουν διαπίστωσε ότι στις χώρες που οι άνθρωποι καταναλώνουν περισσότεροι κουρκουμά, τα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου είναι χαμηλότερα.
Η εξήγηση βρίσκεται, ίσως, στο ότι η κουρκουμίνη μπορεί να μειώσει τις αλλαγές των κυττάρων και μπορεί να σκοτώσει και τα καρκινικά κύτταρα. Η κουρκουμίνη είναι λιποδιαλυτή και έτσι απορροφάται καλύτερα από τον οργανισμό όταν προστίθεται σε ένα γεύμα και όχι ως συμπλήρωμα διατροφής.
