Ένα βίντεο με τίτλο “φόβος για το αεροπλάνο”, που δημοσιεύτηκε το 2022 στο Tik Tok από την influencer Anna Paul, έχει σχεδόν σαράντα εκατομμύρια προβολές. Τεράστιος αριθμός, που υποδηλώνει πόσο διαδεδομένη είναι η “αεροφοβία”, ένας όρος που χρησιμοποιείται στην ψυχολογία για να περιγράψει τον φόβο να ταξιδέψεις με αεροπλάνο.

Και υπάρχει μεγάλος φόβος τόσο από εκείνους που το παραδέχονται όσο και από εκείνους που δεν το λένε και το βιώνουν μόνοι τους. Γιατί όμως φοβόμαστε τις πτήσεις με αεροπλάνο και πώς μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε με τη βοήθεια του ψυχολόγου αλλά και με την περίφημη “θεωρία του ζελέ”;

Πώς η “θεωρία του ζελέ” θα σε βοηθήσει στις αναταράξεις του αεροπλάνου

Στο βίντεο της Anna Paul, που διαρκεί μόλις ένα λεπτό, το κορίτσι δείχνει αυτό που αργότερα μετονομάστηκε σε “Jelly theory” στα social media ή αλλιώς η “θεωρίου του ζελέ”.

Αυτή ακριβώς μπορεί να σε βοηθήσει να ξεπεράσεις τον φόβο των αναταράξεων του αεροπλάνου, όταν υπάρχουν κενά αέρος ή κακός καιρός. Το κορίτσι, που λέει ότι άκουσε τη συμβουλή ενός φίλου, μας δείχνει ένα μπολ με ζελέ στο οποίο εισάγει ένα κομμάτι χαρτί. Το ζελέ είναι ο χώρος που πετάει το αεροπλάνο και το χαρτί το ίδιο το αεροπλάνο.

@anna..paull

Fear of flying tip ✈️❤️

♬ original sound – Anna Paul

Στις αναταράξεις το ζελέ κουνιέται και μαζί του το αεροπλάνο, αλλά η πίεση του αέρα σε ολόκληρη την επιφάνειά του το κρατά σε σταθερή πτήση. Έτσι, αν η καμπίνα του αεροπλάνου αρχίσει να κουνιέται, μην φοβάστε και φανταστείτε τον εαυτό σας μέσα στο ζελέ: δεν κινδυνεύετε να πέσετε. Αυτό είναι ένα διασκεδαστικό στοιχείο που μας επιτρέπει με έναν τρόπο να εκλογικεύσουμε το άγχος που νιώθουμε. Και ίσως μας βοηθήσει να τον ξεπεράσουμε.

“Υπάρχουν πολλά, ωστόσο, που μπορούμε να κάνουμε τόσο πριν από την επιβίβαση όσο και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού με αεροπλάνο για να ξεπεράσουμε ή να μετριάσουμε τον φόβο μας“, όπως εξηγεί η Δρ. Valeria Fiorenza Perris, ψυχοθεραπεύτρια και κλινική διευθύντρια της διαδικτυακής υπηρεσίας ψυχολογίας Unobravo.

Γιατί φοβάσαι το αεροπλάνο

«Ο φόβος της πτήσης εμφανίζεται συχνά λόγω της έλλειψης μεγάλης εξοικείωσης με το αεροπλάνο σε σύγκριση με άλλα πιο παραδοσιακά μέσα μεταφοράς. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτή η αρχική δυσπιστία εξαφανίζεται ή μειώνεται με την εμπειρία και τη συνήθεια. Ωστόσο, αν το αίσθημα του φόβου επιμένει, φτάνοντας σε υψηλό επίπεδο, σε σημείο που να προκαλεί έντονες καταστάσεις άγχους πριν ή κατά τη διάρκεια της πτήσης, τότε μιλάμε για φοβία. 

Ποιες είναι οι επιπτώσεις στο μυαλό και στο σώμα

«Ο φόβος για τα αεροπλάνα μπορεί να εκδηλωθεί διαφορετικά από άτομο σε άτομο και ποικίλλει σε διάρκεια και ένταση, αλλά τα γενικά συμπτώματα μπορεί να είναι παρόμοια είτε πρόκειται για βαθιά και επίμονη φοβία είτε αν ο φόβος περιορίζεται σε συγκεκριμένα επεισόδια, όπως στις αναταράξεις. Τα πιο κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν σωματικές εκδηλώσεις όπως υπερβολική εφίδρωση, τρόμος, αίσθημα παλμών ή γρήγορος καρδιακός παλμός, δυσκολία στην αναπνοή, ναυτία ή πόνος στο στομάχι, ζάλη και μυϊκή ένταση.

καμπίνα αεροπλάνου με επιβάτες

Σε συναισθηματικό επίπεδο, είναι πιθανό να βιώσετε έντονο άγχος ή πανικό, αισθήματα τρόμου ή έλλειψης ελέγχου και μερικές φορές ακόμα και άγχος από τις προηγούμενες μέρες. Από γνωστική άποψη, ο φόβος για το αεροπλάνο μπορεί να οδηγήσει όσους υποφέρουν να έχουν εμμονικές σκέψεις για πιθανούς κινδύνους ή να αναπτύξουν καταστροφικές φαντασιώσεις» εξηγεί η ψυχολόγος Valeria Fiorenza Perris.

5 πρακτικές συμβουλές αντιμετώπισης του φόβου για το αεροπλάνο

«Υπάρχουν πολλές προφυλάξεις που μπορούν να ληφθούν για να αξιοποιήσετε στο έπακρο το ταξίδι» εξηγεί η Δρ. Fiorenza Perris.

  1. «Καταρχήν, η κατάλληλη προετοιμασία τις προηγούμενες μέρες, η ενημέρωση για τις διάφορες φάσεις της πτήσης, ιδιαίτερα την απογείωση και την προσγείωση, μπορεί να βοηθήσει πολύ. Το να γνωρίζεις τι να περιμένεις μπορεί να βοηθήσει στον εξορθολογισμό των φόβων, νιώθοντας μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση».
  2. «Είναι επίσης σημαντικό να αποφύγετε να τροφοδοτείτε τους φόβους σας με αρνητικές ή καταστροφικές πληροφορίες. Ο περιορισμός της έκθεσης σε ειδήσεις που μπορεί να υπερεκτιμούν την πιθανότητα αεροπορικών δυστυχημάτων ή καταστάσεων έκτακτης ανάγκης είναι απαραίτητος. Αντίθετα, η αναζήτηση ισορροπημένων και πραγματικών πληροφοριών σχετικά με την ασφάλεια των πτήσεων μπορεί να βοηθήσει στην εξουδετέρωση των παράλογων πεποιθήσεων που συχνά τροφοδοτούν την αεροφοβία».
  3. «Πριν από την πτήση, επίσης δεν συνιστάται η κατανάλωση αλκοόλ και καφεΐνης. Το αλκοόλ μπορεί στην πραγματικότητα να αυξήσει το άγχος και να μειώσει τη διαύγεια, ενώ η καφεΐνη μπορεί να εντείνει τη νευρικότητα. Το να πίνετε νερό ή αφεψήματα από βότανα είναι προτιμότερο για να είστε ενυδατωμένοι και χαλαροί».
  4. «Τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της πτήσης είναι πολύ ωφέλιμο να υιοθετήσετε μια χαλαρωτική ρουτίνα. Τεχνικές όπως η διαφραγματική αναπνοή, η επίγνωση, ο διαλογισμός ή οι τεχνικές χαλάρωσης μπορούν να ηρεμήσουν το μυαλό και το σώμα. Ακόμη και η ακρόαση χαλαρωτικής μουσικής μπορεί να είναι χρήσιμη για βιώσετε το ταξίδι με μεγαλύτερη ηρεμία».
  5. «Κατά τη διάρκεια της πτήσης καλό είναι να είστε απασχολημένοι με άλλες δραστηριότητες. Η ανάγνωση ενός βιβλίου, η ακρόαση μουσικής, η παρακολούθηση μιας ταινίας ή η συνομιλία με άλλους επιβάτες είναι όλα αυτά που θα σας βοηθήσουν να κρατήστε το μυαλό σας απασχολημένο και μακριά από καταστροφικές σκέψεις».