Μπορείς να γλυκαθείς χωρίς ζάχαρη; Όλα τα γλυκαντικά χωρίς θερμίδες
Από την Έρρικα Λευθέρη
Καθημερινά παλεύεις με... το βάρος σου, τη σωστή διατροφή και την επιθυμία σου για γλυκό. Μπορείς να αντικαταστήσεις τη ζάχαρη, τον απαγορευμένο καρπό της γλυκιάς ζωής, με γλυκαντικές ουσίες που σου δίνουν γεύση χωρίς τις θερμίδες και τις ενοχές!
Γλείφεις τα χείλη σου και νιώθεις να υγραίνονται οι σιαλογόνοι αδένες σου και μόνο στη σκέψη της ζάχαρης. Τουλάχιστον δεν είσαι η μόνη. Είσαι μία ανάμεσα στα εκατομμύρια των γυναικών που μοιράζονται τα ίδια συναισθήματα για τους γλυκούς πειρασμούς. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι υπάρχει γενετική προδιάθεση στον οργανισμό που μας κάνει να λαχταράμε τις γλυκές γεύσεις. Αυτή η προδιάθεση μέρα με τη μέρα ενισχύεται από ένα περιβάλλον γεμάτο… πειρασμούς.
Απόλαυση χωρίς θερμίδες
Η ανάγκη για τη γλυκιά γεύση της ζάχαρης, αλλά χωρίς τις θερμίδες που τη συνοδεύουν, οδήγησε τους επιστήμονες στην αναζήτηση υποκατάστατων γλυκαντικών ουσιών. Οι ουσίες αυτές έχουν κυρίως δύο σκοπούς. Να μην προσδίδουν θερμίδες στον οργανισμό και να μην επηρεάζουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, στους διαβητικούς. Οι γλυκαντικές ουσίες, φυσικές ή τεχνητές, επιδρούν σε ειδικούς υποδοχείς στο στόμα και στο λαιμό και δίνουν την αίσθηση της γλυκιάς γεύσης.
Φυσικές γλυκαντικές ουσίες
Οι φυσικές γλυκαντικές ουσίες έχουν θερμιδική αξία και οι κυριότερες είναι:
Στέβια (γλυκοζίτες στεβιόλης)
H στέβια είναι ένας μικροσκοπικός θάμνος, γνωστός με την ονομασία «Stevia Rebaudiana Bertoni». Τα φύλλα της περιέχουν διάφορες φυσικές γλυκαντικές ουσίες, όπως η στεβιοσίδη και η ρεμπαουδιοσίδη, που την καθιστούν 60-80 φορές γλυκύτερη από την κοινή ζάχαρη, ενώ το τελικό προϊόν της, που εξάγεται με τη μέθοδο της εκχύλισης, είναι έως και 300 φορές γλυκύτερο.
Θερμιδική αξία: 1 κουταλάκι του τσαγιού τυποποιημένο εκχύλισμα στέβιας έχει την ίδια γλυκαντική ικανότητα με περίπου 1 φλιτζάνι ζάχαρη! Ενώ όμως η ζάχαρη περιέχει υδατάνθρακες και αποδίδει 4 θερμίδες ανά γραμμάριο, η στέβια δεν περιέχει κανενός είδους θερμιδογόνο συστατικό, επομένως δεν αποδίδει καθόλου θερμίδες, σε οποιαδήποτε ποσότητα κατανάλωσης. Σε αντίθεση με αρκετές άλλες γλυκαντικές ύλες, η στέβια είναι σταθερή, δεν αλλοιώνεται και δεν χάνει τη γλυκύτητά της, ακόμα κι όταν μαγειρεύεται σε θερμοκρασίες έως και 200°C.
Συστατικά: Η στέβια περιέχει πολλά μεταλλικά στοιχεία και ιχνοστοιχεία (χρώμιο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, κάλιο, σελήνιο, ψευδάργυρο), βιταμίνες Β (κυρίως νιασίνη) και φυτοθρεπτικά, όπως η χλωροφύλλη και οι φυτικές στερόλες.
Ιδιότητες: H στέβια πιστεύεται ότι έχει αντιυπερτασική, αντιβακτηριδιακή, αντιοξειδωτική, καρδιοτονωτική, αντιγηραντική, αδυνατιστική, χωνευτική και επουλωτική για το δέρμα δράση. Τα μέχρι τώρα απολύτως σίγουρα δεδομένα είναι ότι, αντίθετα με τη ζάχαρη, δεν ευνοεί ούτε τη δημιουργία τερηδόνας ούτε την ανάπτυξη του μύκητα Candida Albicans.
Φρουκτόζη
Η φρουκτόζη είναι μια φυσική γλυκαντική ουσία, όπως και η ζάχαρη, που προέρχεται από τα φρούτα. Είναι μια οργανική ένωση που ανήκει στην ομάδα των υδατανθράκων, γνωστών και ως μονοσακχαρίτες.
Θερμιδική αξία: Αποδίδει τις ίδιες θερμίδες με τη ζάχαρη, αλλά η γλυκύτητά της είναι διπλάσια. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η φρουκτόζη να καταναλώνεται σε μικρότερη ποσότητα και επομένως να δίνει λιγότερες θερμίδες.
Ιδιότητες: Η φρουκτόζη δεν απαγορεύεται για τους διαβητικούς αλλά ισχύουν οι ίδιες προϋποθέσεις όπως και στη ζάχαρη. Μεταβολίζεται και αυτή σε γλυκόζη, απλά σε πιο αργούς ρυθμούς. Η επιτρεπόμενη ποσότητα εξαρτάται από το κάθε άτομο που έχει διαβήτη τύπου 2. Η κατανάλωσή της πρέπει να γίνεται με μέτρο γιατί ανεβάζει τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων.
Η φρουκτόζη τα τελευταία χρόνια έχει κατηγορηθεί για την εξάπλωση της παχυσαρκίας και πολλών προβλημάτων υγείας. Είναι καλύτερο η πρόσληψη φρουκτόζης να γίνεται από τα φρούτα, αφού συνδυάζουν τον απλό αυτόν υδατάνθρακα με τις φυτικές ίνες του φρούτου και έτσι δεν ανεβαίνουν απότομα τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα.
Πολυ-αλκοόλες (σορβιτόλη, μανιτόλη, ξυλιτόλη)
Είναι φυσικά υποκατάστατα ζάχαρης, λιγότερο γλυκά, και περιέχονται σε τυποποιημένα τρόφιμα. Στις ετικέτες των προϊόντων θα τα συναντήσεις με την ένδειξη Ε.
Θερμιδική αξία: δίνουν από 0,2 έως 2,4 θερμίδες ανά γραμμάριο.
Σορβιτόλη: Την συναντάμε στους καρπούς των δέντρων, όπως είναι τα κεράσια, τα αχλάδια, τα μήλα και τα δαμάσκηνα. Χρησιμοποιείται κυρίως σε σιρόπια και γαλακτοκομικά προϊόντα.
Μανιτόλη: Την βρίσκουμε στον κορμό των κωνοφόρων δέντρων. Χρησιμοποιείται σε επιδόρπια που περιέχουν φρούτα και στη συντήρηση κατεψυγμένων ψαριών και θαλασσινών.
Ξυλιτόλη: Χρησιμοποιείται στις τσίχλες και τις οδοντόκρεμες, σε επιδόρπια, δημητριακά και μαρμελάδες.
Ιδιότητες: Επηρεάζουν τα επίπεδα σακχάρου του αίματος, αλλά σε μικρότερο βαθμό από τη ζάχαρη. Χρειάζεται όμως προσοχή, αφού η υπερβολική κατανάλωσή τους μπορεί να δημιουργήσει γαστρεντερικά προβλήματα, ιδιαίτερα στα παιδιά.
Mελάσα
Είναι το τελικό προϊόν από τη διαδικασία του καθαρισμού της ζάχαρης. Η μελάσα ζαχαροκάλαμου, όπως αλλιώς ονομάζεται, έχει γλυκόπικρη γεύση. Το όνομά της προέρχεται από την πορτογαλική λέξη «melaço» που σημαίνει μέλι.
Θερμιδική αξία: Ένα κουταλάκι μελάσα παρέχει περίπου τις ίδιες θερμίδες με τη ζάχαρη. Το θετικό είναι πως μεταβολίζεται πιο αργά απ’ ό,τι η κοινή ζάχαρη, αλλά έχει τις ίδιες θερμίδες με αυτήν. Χρησιμοποιείται κυρίως σε σάλτσες και γλυκά.
Συστατικά: Περιέχει ίχνη βιταμινών και ανόργανων στοιχείων. Περιέχει περισσότερο σίδηρο σε σχέση με το μέλι, αλλά στερείται σε βιταμίνη C.
Ιδιότητες: Θωρακίζει τον οργανισμό με ολικές πολυφαινόλες και ισχυρά αντιοξειδωτικά, γνωστά για την αντικαρκινική δράση τους.
Σιρόπι καλαμποκιού ή γλυκόζης
Το σιρόπι αυτό συνήθως ονομάζεται και γλυκόζη. Είναι ένα παχύρρευστο υγρό που προέρχεται από την επεξεργασία του καλαμποκιού.
Θερμιδική αξία: Ένα κουταλάκι του γλυκού δίνει 21 θερμίδες. Συνήθως χρησιμοποιείται στα γλυκά σε κονσέρβες.
Συστατικά: Tα σάκχαρα που περιέχει είναι η γλυκόζη, η φρουκτόζη, η σουκρόζη και η μαλτόζη.
Ιδιότητες: Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η πρόσληψη γλυκόζης μπορεί να βελτιώσει τη γνωσιακή λειτουργία και συγκεκριμένα τη βραχυπρόθεσμη μνήμη και προσοχή.
Mέλι
Το μέλι είναι και αυτό φυσικό γλυκαντικό. Θεωρείται ελιξίριο ζωής που βελτιώνει τη γενικότερη υγεία μας.
Θερμιδική αξία: Ένα κουταλάκι μέλι παρέχει ίδιες θερμίδες με τη ζάχαρη.
Συστατικά: Αποτελείται κυρίως από γλυκόζη και φρουκτόζη. Είναι πλούσιο σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία (ασβέστιο φώσφορο, μαγνήσιο κ.ά.) και βιταμίνες σε μικρές ποσότητες, ανάλογα με την προέλευσή του (πευκόμελο, θυμαρίσιο κ.ά.).
Ιδιότητες: Έχει τονωτικές, αντιμικροβιακές και αντισηπτικές ιδιότητες. Θέλει όμως προσοχή η κατανάλωσή του, γιατί σε υπερβολικές ποσότητες ανεβάζει τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα.
Τεχνητές γλυκαντικές ουσίες
Επειδή οι φυσικές γλυκαντικές ουσίες έχουν θερμιδική αξία, οι επιστήμονες εδώ και χρόνια προσπαθούν με τις τεχνητές γλυκαντικές ουσίες να επιτύχουν μηδενικές θερμίδες και συγχρόνως να μην επηρεάζονται τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα.
Σακχαρίνη (ή ζαχαρίνη)
Είναι η πρώτη γλυκαντική ουσία που χρησιμοποιήθηκε στη χώρα μας. Παράγεται από μια ουσία, τη μεθυλανφραμιλάση, η οποία βρίσκεται φυσικά στα σταφύλια. Στην αρχή έγινε γνωστή σε ποτά τύπου light, όμως σταδιακά αντικαταστάθηκε από την ασπαρτάμη.
Θερμιδική αξία: Είναι 300 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη και αποδίδει μηδενικές θερμίδες. Η αποδεκτή ημερήσια κατανάλωση σακχαρίνης είναι 5mg ανά κιλό βάρους. Την βρίσκουμε σε χυμούς φρούτων, αναψυκτικά κ.ά.
Υπέρ: Δεν προκαλεί τερηδόνα, δεν μεταβολίζεται στο πεπτικό σύστημα και αποβάλλεται από τα ούρα. Επίσης, δεν αποθηκεύεται στους σωματικούς ιστούς.
Κατά: Παλιότερες εργαστηριακές έρευνες την είχαν συνδέσει με την εμφάνιση ορισμένων μορφών καρκίνου. Από το 1993 όμως θεωρείται ασφαλής και η χρήση της επιτρέπεται σε πάνω από 90 χώρες.
Ασπαρτάμη
Είναι η πιο διαδεδομένη υποκατάστατη γλυκαντική ουσία. Η ασπαρτάμη είναι ένα διπεπτίδιο.
Θερμιδική αξία: Αποδίδει 4 θερμίδες ανά γραμμάριο, όσο δηλαδή και η ζάχαρη, αλλά είναι 200 φορές πιο γλυκιά από αυτήν, οπότε χρησιμοποιείται σε πολύ μικρότερη ποσότητα.
Υπέρ: Σύμφωνα με μελέτες, έχει αποδειχτεί ότι η ασπαρτάμη μπορεί να καταναλωθεί με ασφάλεια από υγιείς ενηλίκους, παιδιά, εφήβους, εγκύους, γυναίκες που θηλάζουν και διαβητικούς.
Κατά: Επειδή είναι πηγή φαινυλαλανίνης, δεν πρέπει να καταναλώνεται από άτομα που πάσχουν από φαινυλκετονουρία (ΦΚΟ). Επίσης, ένα άλλο μειονέκτημά της είναι ότι διασπάται έπειτα από παρατεταμένη θέρμανση. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ως γλυκαντικό χρησιμοποιείται η ακεσουλφάμη-Κ διότι αντέχει σε υψηλές θερμοκρασίες. Η χρήση της ασπαρτάμης έχει εγκριθεί και επανεγκριθεί πολλές φορές, αλλά η εκτεταμένη χρήση της περιορίζεται στην τελευταία δεκαετία. Καλό είναι η κατανάλωσή της να γίνεται με μέτρο, γιατί έχει ενοχοποιηθεί για γαστρεντερικά προβλήματα, καούρες, υπέρταση κ.ά.
Ακεσουλφάμη-Κ (ή ακεσουλφαμικό κάλιο)
Ανακαλύφθηκε το 1967 στη Γερμανία. Είναι ένα οργανικό άλας, που αποτελείται από άνθρακα, άζωτο, οξυγόνο, υδρογόνο και άτομα ποτάσιου.
Θερμιδική αξία: Είναι περίπου 200 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη, αλλά δεν έχει θερμίδες. Η αποδεκτή ημερήσια κατανάλωση ακελσουφάμης-Κ είναι 15mg ανά κιλό βάρους.
Υπέρ: Σε μεγάλο ποσοστό αποβάλλεται αυτούσια από τα ούρα, γι' αυτό και δεν δίνει θερμίδες. Επίσης, παραμένει σταθερό όταν θερμαίνεται, γι' αυτό και χρησιμοποιείται στη μαγειρική.
Κατά: Το μεγάλο κόστος
Κυκλαμικό οξύ
Είναι μια ουσία 30 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη.
Θερμιδική αξία: Δεν αποδίδει θερμίδες.
Υπέρ: Αντέχει σε υψηλές θερμοκρασίες.
Κατά: Η ασφάλεια της χρήσης του ερευνάται συνεχώς από τους αρμόδιους φορείς (π.χ. Παγκόσμιος Οργανισμό Υγείας κ.ά.).
Σουκραλόζη (ή Splenda)
Ανακαλύφθηκε σχετικά πρόσφατα, πριν από 30 περίπου χρόνια. Αυτό που την κάνει διαφορετική από τις άλλες γλυκαντικές ουσίες είναι ότι παρασκευάζεται από τη ζάχαρη μέσω μιας επεξεργασίας που αλλάζει τη δομή του μορίου της.
Θερμιδική αξία: Είναι 600 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη και δεν έχει θερμίδες.
Υπέρ: Η ασφάλειά της πιστοποιείται από περισσότερες από 100 μελέτες που πραγματοποιήθηκαν την τελευταία εικοσαετία. Κυκλοφορεί σε περισσότερες από 80 χώρες, ενώ στη Ευρώπη εγκρίθηκε μόλις το 2000 (EFSA).
Κατά: Έρευνες την έχουν συνδέσει με την εμφάνιση διαβήτη και παθολογικών προβλημάτων.
Νεοτάμη
Η νεοτάμη είναι μια αρκετά νέα γλυκαντική ουσία και, σύμφωνα με την επανέγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, από το 2010 θεωρείται ασφαλής. Θεωρείται το πιο ισχυρό γλυκαντικό, αφού είναι περίπου 7.000-13.000 φορές πιο γλυκό από τη ζάχαρη.
Θερμιδική αξία: Περιέχει μηδενικές θερμίδες και χρησιμοποιείται κυρίως σε ορισμένα ποτά και γαλακτοκομικά προϊόντα.
Υπέρ: Αρκετές μελέτες έχουν εξετάσει την ασφάλεια της νεοτάμης και δεν έδειξαν να επιφυλάσσει κινδύνους για την υγεία των καταναλωτών.
Για όποιον λόγο κι αν έχεις αποφασίσει να περιορίσεις ή να κόψεις τελείως τη ζάχαρη, δεν υπάρχει λόγος να στερηθείς τη γλυκιά γεύση που σου χαρίζει. Η επιστήμη έχει κάνει το θαύμα της και σου προτείνει μια πληθώρα γλυκαντικών ουσιών που σίγουρα θα σε ικανοποιήσουν, με ελάχιστες θερμίδες.
Στην περίπτωση των διαβητικών, η χρήση τεχνητών γλυκαντικών ουσιών πρέπει να γίνεται με μέτρο. Η μικρή, πάντως, κατανάλωση φυσικών γλυκαντικών στο ημερήσιο διαιτολόγιο είναι ασφαλής, όταν υπολογίζεται στο σύνολο των υδατανθράκων που καταναλώνονται μέσα στην ημέρα, καθώς και στα επιμέρους γεύματά τους.
Μορφές ζάχαρης
Η ζάχαρη (ή σουκρόζη) είναι ένας φυσικός δισακχαρίτης, που προέρχεται από ένα μόριο γλυκόζης ενωμένο με ένα μόριο φρουκτόζης. Τη ζάχαρη την διακρίνουμε στις εξής φυσικές γλυκαντικές ουσίες:
Η άσπρη ζάχαρη είναι η ζάχαρη που έχει υποστεί επεξεργασία και δεν περιέχει ανόργανα άλατα και βιταμίνες. Αποδίδει 4 θερμίδες ανά γραμμάριο, δηλαδή 1 κουταλάκι του γλυκού ζάχαρη δίνει 20 θερμίδες. Η ενέργεια είναι τόσο μικρή, επομένως η κατανάλωσή της με μέτρο δεν προκαλεί παχυσαρκία.
Η καστανή ή ξανθιά ζάχαρη είναι η μη επεξεργασμένη ζάχαρη. Σε σχέση με τη λευκή, η καστανή προσδίδει μεν ακριβώς τις ίδιες θερμίδες αλλά περιέχει και κάποια θρεπτικά συστατικά όπως ασβέστιο, κάλιο, σίδηρο, μαγνήσιο και φώσφορο.
Η μαύρη ζάχαρη έχει τα ίδια χαρακτηριστικά με την ξανθιά, απλώς έχει λίγο περισσότερη μελάσα, γεγονός που της προσδίδει μια κολλώδη υφή. Ένα κουταλάκι μαύρη ζάχαρη παρέχει τις ίδιες θερμίδες με τη λευκή.
Διαβάστε ακόμα στο youweekly.gr:
Μην αποχωρίζεστε τα γλυκά στη δίαιτα! Αυτά έχουν τις λιγότερες θερμίδες
Πώς να συνδυάσεις δίαιτα και έξοδο για φαγητό- Τι πρέπει να φας πριν και μετά το εστιατόριο
Μπαχαρικά και απώλεια βάρους! Ο μυστικός σου σύμμαχος είναι τα καρυκεύματα
Τα καλύτερα μας σήμερα:
Ραγίζει καρδιές η Κέλλυ Σακάκου για τον θάνατο του συζύγου της: «Κοιμάμαι με αυτόν τον εφιάλτη…»
Το αληθινό κορμί της Ελεονώρας Μελέτη με μαγιό και χωρίς ρετούς! Τα συμπεράσματα δικά σας!
Σκάνδαλο στο παλάτι! Δείτε με ποιον έπιασαν την Kate Middleton να φλερτάρει – Έξαλλος ο Williams
Καθημερινά παλεύεις με... το βάρος σου, τη σωστή διατροφή και την επιθυμία σου για γλυκό. Μπορείς να αντικαταστήσεις τη ζάχαρη, τον απαγορευμένο καρπό της γλυκιάς ζωής, με γλυκαντικές ουσίες που σου δίνουν γεύση χωρίς τις θερμίδες και τις ενοχές!
Γλείφεις τα χείλη σου και νιώθεις να υγραίνονται οι σιαλογόνοι αδένες σου και μόνο στη σκέψη της ζάχαρης. Τουλάχιστον δεν είσαι η μόνη. Είσαι μία ανάμεσα στα εκατομμύρια των γυναικών που μοιράζονται τα ίδια συναισθήματα για τους γλυκούς πειρασμούς. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι υπάρχει γενετική προδιάθεση στον οργανισμό που μας κάνει να λαχταράμε τις γλυκές γεύσεις. Αυτή η προδιάθεση μέρα με τη μέρα ενισχύεται από ένα περιβάλλον γεμάτο… πειρασμούς.
Απόλαυση χωρίς θερμίδες
Η ανάγκη για τη γλυκιά γεύση της ζάχαρης, αλλά χωρίς τις θερμίδες που τη συνοδεύουν, οδήγησε τους επιστήμονες στην αναζήτηση υποκατάστατων γλυκαντικών ουσιών. Οι ουσίες αυτές έχουν κυρίως δύο σκοπούς. Να μην προσδίδουν θερμίδες στον οργανισμό και να μην επηρεάζουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, στους διαβητικούς. Οι γλυκαντικές ουσίες, φυσικές ή τεχνητές, επιδρούν σε ειδικούς υποδοχείς στο στόμα και στο λαιμό και δίνουν την αίσθηση της γλυκιάς γεύσης.
Φυσικές γλυκαντικές ουσίες
Οι φυσικές γλυκαντικές ουσίες έχουν θερμιδική αξία και οι κυριότερες είναι:
Στέβια (γλυκοζίτες στεβιόλης)
H στέβια είναι ένας μικροσκοπικός θάμνος, γνωστός με την ονομασία «Stevia Rebaudiana Bertoni». Τα φύλλα της περιέχουν διάφορες φυσικές γλυκαντικές ουσίες, όπως η στεβιοσίδη και η ρεμπαουδιοσίδη, που την καθιστούν 60-80 φορές γλυκύτερη από την κοινή ζάχαρη, ενώ το τελικό προϊόν της, που εξάγεται με τη μέθοδο της εκχύλισης, είναι έως και 300 φορές γλυκύτερο.
Θερμιδική αξία: 1 κουταλάκι του τσαγιού τυποποιημένο εκχύλισμα στέβιας έχει την ίδια γλυκαντική ικανότητα με περίπου 1 φλιτζάνι ζάχαρη! Ενώ όμως η ζάχαρη περιέχει υδατάνθρακες και αποδίδει 4 θερμίδες ανά γραμμάριο, η στέβια δεν περιέχει κανενός είδους θερμιδογόνο συστατικό, επομένως δεν αποδίδει καθόλου θερμίδες, σε οποιαδήποτε ποσότητα κατανάλωσης. Σε αντίθεση με αρκετές άλλες γλυκαντικές ύλες, η στέβια είναι σταθερή, δεν αλλοιώνεται και δεν χάνει τη γλυκύτητά της, ακόμα κι όταν μαγειρεύεται σε θερμοκρασίες έως και 200°C.
Συστατικά: Η στέβια περιέχει πολλά μεταλλικά στοιχεία και ιχνοστοιχεία (χρώμιο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, κάλιο, σελήνιο, ψευδάργυρο), βιταμίνες Β (κυρίως νιασίνη) και φυτοθρεπτικά, όπως η χλωροφύλλη και οι φυτικές στερόλες.
Ιδιότητες: H στέβια πιστεύεται ότι έχει αντιυπερτασική, αντιβακτηριδιακή, αντιοξειδωτική, καρδιοτονωτική, αντιγηραντική, αδυνατιστική, χωνευτική και επουλωτική για το δέρμα δράση. Τα μέχρι τώρα απολύτως σίγουρα δεδομένα είναι ότι, αντίθετα με τη ζάχαρη, δεν ευνοεί ούτε τη δημιουργία τερηδόνας ούτε την ανάπτυξη του μύκητα Candida Albicans.
Φρουκτόζη
Η φρουκτόζη είναι μια φυσική γλυκαντική ουσία, όπως και η ζάχαρη, που προέρχεται από τα φρούτα. Είναι μια οργανική ένωση που ανήκει στην ομάδα των υδατανθράκων, γνωστών και ως μονοσακχαρίτες.
Θερμιδική αξία: Αποδίδει τις ίδιες θερμίδες με τη ζάχαρη, αλλά η γλυκύτητά της είναι διπλάσια. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η φρουκτόζη να καταναλώνεται σε μικρότερη ποσότητα και επομένως να δίνει λιγότερες θερμίδες.
Ιδιότητες: Η φρουκτόζη δεν απαγορεύεται για τους διαβητικούς αλλά ισχύουν οι ίδιες προϋποθέσεις όπως και στη ζάχαρη. Μεταβολίζεται και αυτή σε γλυκόζη, απλά σε πιο αργούς ρυθμούς. Η επιτρεπόμενη ποσότητα εξαρτάται από το κάθε άτομο που έχει διαβήτη τύπου 2. Η κατανάλωσή της πρέπει να γίνεται με μέτρο γιατί ανεβάζει τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων.
Η φρουκτόζη τα τελευταία χρόνια έχει κατηγορηθεί για την εξάπλωση της παχυσαρκίας και πολλών προβλημάτων υγείας. Είναι καλύτερο η πρόσληψη φρουκτόζης να γίνεται από τα φρούτα, αφού συνδυάζουν τον απλό αυτόν υδατάνθρακα με τις φυτικές ίνες του φρούτου και έτσι δεν ανεβαίνουν απότομα τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα.
Πολυ-αλκοόλες (σορβιτόλη, μανιτόλη, ξυλιτόλη)
Είναι φυσικά υποκατάστατα ζάχαρης, λιγότερο γλυκά, και περιέχονται σε τυποποιημένα τρόφιμα. Στις ετικέτες των προϊόντων θα τα συναντήσεις με την ένδειξη Ε.
Θερμιδική αξία: δίνουν από 0,2 έως 2,4 θερμίδες ανά γραμμάριο.
Σορβιτόλη: Την συναντάμε στους καρπούς των δέντρων, όπως είναι τα κεράσια, τα αχλάδια, τα μήλα και τα δαμάσκηνα. Χρησιμοποιείται κυρίως σε σιρόπια και γαλακτοκομικά προϊόντα.
Μανιτόλη: Την βρίσκουμε στον κορμό των κωνοφόρων δέντρων. Χρησιμοποιείται σε επιδόρπια που περιέχουν φρούτα και στη συντήρηση κατεψυγμένων ψαριών και θαλασσινών.
Ξυλιτόλη: Χρησιμοποιείται στις τσίχλες και τις οδοντόκρεμες, σε επιδόρπια, δημητριακά και μαρμελάδες.
Ιδιότητες: Επηρεάζουν τα επίπεδα σακχάρου του αίματος, αλλά σε μικρότερο βαθμό από τη ζάχαρη. Χρειάζεται όμως προσοχή, αφού η υπερβολική κατανάλωσή τους μπορεί να δημιουργήσει γαστρεντερικά προβλήματα, ιδιαίτερα στα παιδιά.
Mελάσα
Είναι το τελικό προϊόν από τη διαδικασία του καθαρισμού της ζάχαρης. Η μελάσα ζαχαροκάλαμου, όπως αλλιώς ονομάζεται, έχει γλυκόπικρη γεύση. Το όνομά της προέρχεται από την πορτογαλική λέξη «melaço» που σημαίνει μέλι.
Θερμιδική αξία: Ένα κουταλάκι μελάσα παρέχει περίπου τις ίδιες θερμίδες με τη ζάχαρη. Το θετικό είναι πως μεταβολίζεται πιο αργά απ’ ό,τι η κοινή ζάχαρη, αλλά έχει τις ίδιες θερμίδες με αυτήν. Χρησιμοποιείται κυρίως σε σάλτσες και γλυκά.
Συστατικά: Περιέχει ίχνη βιταμινών και ανόργανων στοιχείων. Περιέχει περισσότερο σίδηρο σε σχέση με το μέλι, αλλά στερείται σε βιταμίνη C.
Ιδιότητες: Θωρακίζει τον οργανισμό με ολικές πολυφαινόλες και ισχυρά αντιοξειδωτικά, γνωστά για την αντικαρκινική δράση τους.
Σιρόπι καλαμποκιού ή γλυκόζης
Το σιρόπι αυτό συνήθως ονομάζεται και γλυκόζη. Είναι ένα παχύρρευστο υγρό που προέρχεται από την επεξεργασία του καλαμποκιού.
Θερμιδική αξία: Ένα κουταλάκι του γλυκού δίνει 21 θερμίδες. Συνήθως χρησιμοποιείται στα γλυκά σε κονσέρβες.
Συστατικά: Tα σάκχαρα που περιέχει είναι η γλυκόζη, η φρουκτόζη, η σουκρόζη και η μαλτόζη.
Ιδιότητες: Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η πρόσληψη γλυκόζης μπορεί να βελτιώσει τη γνωσιακή λειτουργία και συγκεκριμένα τη βραχυπρόθεσμη μνήμη και προσοχή.
Mέλι
Το μέλι είναι και αυτό φυσικό γλυκαντικό. Θεωρείται ελιξίριο ζωής που βελτιώνει τη γενικότερη υγεία μας.
Θερμιδική αξία: Ένα κουταλάκι μέλι παρέχει ίδιες θερμίδες με τη ζάχαρη.
Συστατικά: Αποτελείται κυρίως από γλυκόζη και φρουκτόζη. Είναι πλούσιο σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία (ασβέστιο φώσφορο, μαγνήσιο κ.ά.) και βιταμίνες σε μικρές ποσότητες, ανάλογα με την προέλευσή του (πευκόμελο, θυμαρίσιο κ.ά.).
Ιδιότητες: Έχει τονωτικές, αντιμικροβιακές και αντισηπτικές ιδιότητες. Θέλει όμως προσοχή η κατανάλωσή του, γιατί σε υπερβολικές ποσότητες ανεβάζει τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα.
Τεχνητές γλυκαντικές ουσίες
Επειδή οι φυσικές γλυκαντικές ουσίες έχουν θερμιδική αξία, οι επιστήμονες εδώ και χρόνια προσπαθούν με τις τεχνητές γλυκαντικές ουσίες να επιτύχουν μηδενικές θερμίδες και συγχρόνως να μην επηρεάζονται τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα.
Σακχαρίνη (ή ζαχαρίνη)
Είναι η πρώτη γλυκαντική ουσία που χρησιμοποιήθηκε στη χώρα μας. Παράγεται από μια ουσία, τη μεθυλανφραμιλάση, η οποία βρίσκεται φυσικά στα σταφύλια. Στην αρχή έγινε γνωστή σε ποτά τύπου light, όμως σταδιακά αντικαταστάθηκε από την ασπαρτάμη.
Θερμιδική αξία: Είναι 300 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη και αποδίδει μηδενικές θερμίδες. Η αποδεκτή ημερήσια κατανάλωση σακχαρίνης είναι 5mg ανά κιλό βάρους. Την βρίσκουμε σε χυμούς φρούτων, αναψυκτικά κ.ά.
Υπέρ: Δεν προκαλεί τερηδόνα, δεν μεταβολίζεται στο πεπτικό σύστημα και αποβάλλεται από τα ούρα. Επίσης, δεν αποθηκεύεται στους σωματικούς ιστούς.
Κατά: Παλιότερες εργαστηριακές έρευνες την είχαν συνδέσει με την εμφάνιση ορισμένων μορφών καρκίνου. Από το 1993 όμως θεωρείται ασφαλής και η χρήση της επιτρέπεται σε πάνω από 90 χώρες.
Ασπαρτάμη
Είναι η πιο διαδεδομένη υποκατάστατη γλυκαντική ουσία. Η ασπαρτάμη είναι ένα διπεπτίδιο.
Θερμιδική αξία: Αποδίδει 4 θερμίδες ανά γραμμάριο, όσο δηλαδή και η ζάχαρη, αλλά είναι 200 φορές πιο γλυκιά από αυτήν, οπότε χρησιμοποιείται σε πολύ μικρότερη ποσότητα.
Υπέρ: Σύμφωνα με μελέτες, έχει αποδειχτεί ότι η ασπαρτάμη μπορεί να καταναλωθεί με ασφάλεια από υγιείς ενηλίκους, παιδιά, εφήβους, εγκύους, γυναίκες που θηλάζουν και διαβητικούς.
Κατά: Επειδή είναι πηγή φαινυλαλανίνης, δεν πρέπει να καταναλώνεται από άτομα που πάσχουν από φαινυλκετονουρία (ΦΚΟ). Επίσης, ένα άλλο μειονέκτημά της είναι ότι διασπάται έπειτα από παρατεταμένη θέρμανση. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ως γλυκαντικό χρησιμοποιείται η ακεσουλφάμη-Κ διότι αντέχει σε υψηλές θερμοκρασίες. Η χρήση της ασπαρτάμης έχει εγκριθεί και επανεγκριθεί πολλές φορές, αλλά η εκτεταμένη χρήση της περιορίζεται στην τελευταία δεκαετία. Καλό είναι η κατανάλωσή της να γίνεται με μέτρο, γιατί έχει ενοχοποιηθεί για γαστρεντερικά προβλήματα, καούρες, υπέρταση κ.ά.
Ακεσουλφάμη-Κ (ή ακεσουλφαμικό κάλιο)
Ανακαλύφθηκε το 1967 στη Γερμανία. Είναι ένα οργανικό άλας, που αποτελείται από άνθρακα, άζωτο, οξυγόνο, υδρογόνο και άτομα ποτάσιου.
Θερμιδική αξία: Είναι περίπου 200 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη, αλλά δεν έχει θερμίδες. Η αποδεκτή ημερήσια κατανάλωση ακελσουφάμης-Κ είναι 15mg ανά κιλό βάρους.
Υπέρ: Σε μεγάλο ποσοστό αποβάλλεται αυτούσια από τα ούρα, γι' αυτό και δεν δίνει θερμίδες. Επίσης, παραμένει σταθερό όταν θερμαίνεται, γι' αυτό και χρησιμοποιείται στη μαγειρική.
Κατά: Το μεγάλο κόστος
Κυκλαμικό οξύ
Είναι μια ουσία 30 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη.
Θερμιδική αξία: Δεν αποδίδει θερμίδες.
Υπέρ: Αντέχει σε υψηλές θερμοκρασίες.
Κατά: Η ασφάλεια της χρήσης του ερευνάται συνεχώς από τους αρμόδιους φορείς (π.χ. Παγκόσμιος Οργανισμό Υγείας κ.ά.).
Σουκραλόζη (ή Splenda)
Ανακαλύφθηκε σχετικά πρόσφατα, πριν από 30 περίπου χρόνια. Αυτό που την κάνει διαφορετική από τις άλλες γλυκαντικές ουσίες είναι ότι παρασκευάζεται από τη ζάχαρη μέσω μιας επεξεργασίας που αλλάζει τη δομή του μορίου της.
Θερμιδική αξία: Είναι 600 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη και δεν έχει θερμίδες.
Υπέρ: Η ασφάλειά της πιστοποιείται από περισσότερες από 100 μελέτες που πραγματοποιήθηκαν την τελευταία εικοσαετία. Κυκλοφορεί σε περισσότερες από 80 χώρες, ενώ στη Ευρώπη εγκρίθηκε μόλις το 2000 (EFSA).
Κατά: Έρευνες την έχουν συνδέσει με την εμφάνιση διαβήτη και παθολογικών προβλημάτων.
Νεοτάμη
Η νεοτάμη είναι μια αρκετά νέα γλυκαντική ουσία και, σύμφωνα με την επανέγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, από το 2010 θεωρείται ασφαλής. Θεωρείται το πιο ισχυρό γλυκαντικό, αφού είναι περίπου 7.000-13.000 φορές πιο γλυκό από τη ζάχαρη.
Θερμιδική αξία: Περιέχει μηδενικές θερμίδες και χρησιμοποιείται κυρίως σε ορισμένα ποτά και γαλακτοκομικά προϊόντα.
Υπέρ: Αρκετές μελέτες έχουν εξετάσει την ασφάλεια της νεοτάμης και δεν έδειξαν να επιφυλάσσει κινδύνους για την υγεία των καταναλωτών.
Για όποιον λόγο κι αν έχεις αποφασίσει να περιορίσεις ή να κόψεις τελείως τη ζάχαρη, δεν υπάρχει λόγος να στερηθείς τη γλυκιά γεύση που σου χαρίζει. Η επιστήμη έχει κάνει το θαύμα της και σου προτείνει μια πληθώρα γλυκαντικών ουσιών που σίγουρα θα σε ικανοποιήσουν, με ελάχιστες θερμίδες.
Στην περίπτωση των διαβητικών, η χρήση τεχνητών γλυκαντικών ουσιών πρέπει να γίνεται με μέτρο. Η μικρή, πάντως, κατανάλωση φυσικών γλυκαντικών στο ημερήσιο διαιτολόγιο είναι ασφαλής, όταν υπολογίζεται στο σύνολο των υδατανθράκων που καταναλώνονται μέσα στην ημέρα, καθώς και στα επιμέρους γεύματά τους.
Μορφές ζάχαρης
Η ζάχαρη (ή σουκρόζη) είναι ένας φυσικός δισακχαρίτης, που προέρχεται από ένα μόριο γλυκόζης ενωμένο με ένα μόριο φρουκτόζης. Τη ζάχαρη την διακρίνουμε στις εξής φυσικές γλυκαντικές ουσίες:
Η άσπρη ζάχαρη είναι η ζάχαρη που έχει υποστεί επεξεργασία και δεν περιέχει ανόργανα άλατα και βιταμίνες. Αποδίδει 4 θερμίδες ανά γραμμάριο, δηλαδή 1 κουταλάκι του γλυκού ζάχαρη δίνει 20 θερμίδες. Η ενέργεια είναι τόσο μικρή, επομένως η κατανάλωσή της με μέτρο δεν προκαλεί παχυσαρκία.
Η καστανή ή ξανθιά ζάχαρη είναι η μη επεξεργασμένη ζάχαρη. Σε σχέση με τη λευκή, η καστανή προσδίδει μεν ακριβώς τις ίδιες θερμίδες αλλά περιέχει και κάποια θρεπτικά συστατικά όπως ασβέστιο, κάλιο, σίδηρο, μαγνήσιο και φώσφορο.
Η μαύρη ζάχαρη έχει τα ίδια χαρακτηριστικά με την ξανθιά, απλώς έχει λίγο περισσότερη μελάσα, γεγονός που της προσδίδει μια κολλώδη υφή. Ένα κουταλάκι μαύρη ζάχαρη παρέχει τις ίδιες θερμίδες με τη λευκή.
Διαβάστε ακόμα στο youweekly.gr:
Μην αποχωρίζεστε τα γλυκά στη δίαιτα! Αυτά έχουν τις λιγότερες θερμίδες
Πώς να συνδυάσεις δίαιτα και έξοδο για φαγητό- Τι πρέπει να φας πριν και μετά το εστιατόριο
Μπαχαρικά και απώλεια βάρους! Ο μυστικός σου σύμμαχος είναι τα καρυκεύματα
Τα καλύτερα μας σήμερα:
Ραγίζει καρδιές η Κέλλυ Σακάκου για τον θάνατο του συζύγου της: «Κοιμάμαι με αυτόν τον εφιάλτη…»
Το αληθινό κορμί της Ελεονώρας Μελέτη με μαγιό και χωρίς ρετούς! Τα συμπεράσματα δικά σας!
Σκάνδαλο στο παλάτι! Δείτε με ποιον έπιασαν την Kate Middleton να φλερτάρει – Έξαλλος ο Williams
